Wina węgierskie! Któż o nich nie słyszał? Węgry to kraj słynący ze znakomitych tradycji winiarskich. Zapewniamy, że ma do zaoferowania znacznie więcej niż doskonale znany w Polsce Tokaj. Zatem – co jeszcze wybrać z obszernej grupy win z Węgier? Podpowiadamy!
Wina węgierskie – jakie kupić?
Węgry to ważny punkt na winiarskiej mapie Europy. I nie tylko, w końcu wino węgierskie jest znane na całym świecie. Kraj ten wyróżnia długa tradycja uprawy winorośli oraz produkowane od wieków znakomitej jakości wina. Pierwsze winorośle na terenie obecnych Węgier uprawiali Rzymianie. I to już w IV wieku! Następnie uprawa przeszła w ręce chrześcijańskich zakonników, których winnice funkcjonują do dziś. Późniejsze wydarzenia historyczne oraz migracje ludów jedynie wzbogaciły przemysł winiarski na tym obszarze. Do dziś zresztą rozwija się on w godny podziwu sposób, a wina węgierskie zadziwiają różnorodnością. Niewątpliwie warto im się bliżej przyjrzeć.
Przed udaniem się na zakupy, dobrze poświęcić chwilę na zapoznanie się z klasyfikacją win z Węgier. Otóż najważniejsza jest tu odmianowość. Nazwa odmiany zazwyczaj widnieje na etykiecie wraz z informacją o apelacji oraz nazwie regionu, z którego pochodzi dany trunek. Znajdziemy tam także informację o dojrzałości owoców w czasie zbiorów. Szczepowość zdecydowanie dominuje wśród win węgierskich. Co ciekawe, nawet w kupażach wymienia się nazwy odmian wchodzących w ich skład. Z kolei, jeśli chodzi o główny podział, wygląda on tak samo jak na terenie całej Unii Europejskiej. Wyróżnia się zatem wina jakościowe, czyli z apelacją wskazaną na etykiecie oraz wina regionalne i stołowe z nazwą regionu.
Wina węgierskie – najważniejsze regiony
Poświęćmy też kilka słów najciekawszym węgierskim regionom winiarskim. Do najważniejszych z nich bezsprzecznie zalicza się Tokaj, o którym powiemy więcej w dalszej części tekstu. Tutaj wspomnimy jedynie, że powstaje on głównie z wybranych winogron Furmint.
Inny ważny region to Eger. Stąd pochodzą znakomite czerwone wina węgierskie, w tym słynne Egri Bikaver, czyli Bycza Krew. To mieszanka kilku szczepów: Kadarka, Kékoporto, Kékfrankos, Merlot i Cabernet Sauvignon. Wina węgierskie w Lidlu? To m.in. wspomniany Egri Bikavér, Juhász. To intensywne wino wieloszczepowe o charakterystycznym aromacie, z kwaskowymi nutami owoców leśnych. Ten wytrawny trunek z cierpkimi garbnikami oraz wyraźnie wyczuwalnym alkoholem to dobre węgierskie wino z charakterem. Inne często spotykane w tym regionie szczepy to Olaszrizling, Leanyka, Muscat czy Chardonnay. Jeśli chodzi o wina czerwone, to m.in. Kadarka, Kekfrankos, Cabernet Sauvignon oraz Merlot. Stąd pochodzi także dość popularne wino Medina.
Chcemy też wspomnieć o regionie Villány, w którym powstają znane na całym świecie odmiany wina Cabernet, w tym Cabernet Sauvignon oraz Cabernet Franc. Uprawia się tam również odmianę Merlot. Tamtejsze winorośla swój intensywny zapach oraz wyjątkowy smak zawdzięczają przepuszczalnym glebom wulkanicznym, na których rosną. Wina węgierskie z Lidla z tego regionu to m.in. Therapy, Polgar z odmian Cabernet Sauvignon, Cabernet Franc, Merlot i Syrah. To trunek zachwycający szerokim spektrum aromatów. Po napowietrzaniu wina w kieliszku można poczuć nuty malin, żurawiny, czarnej porzeczki, śliwki, czarnego pieprzu, tostów i kakao. Cierpkość barwników zostaje zrównoważona przez kwasowość.
Dobre wina węgierskie wytwarza się również w regionie Nagy Somló. Niewielkim, ale niezwykle ciekawym. Właśnie stąd pochodzą najważniejsze białe wina węgierskie. Cechuje je mineralny, łatwy do rozpoznania smak z akcentami cytryny, dymu czy pszenicy. To zasługa podłoża z bazaltowych skał wulkanicznych, pokrytych piaszczystymi glebami.
Węgierskie wino słodkie, półsłodkie czy wytrawne?
Miłośnicy słodyczy z pewnością znajdą wśród węgierskich trunków coś dla siebie. W końcu to kraj słynący ze słodkich win! Zatem, jakie wino słodkie wybrać? Zawsze dobry wybór to oczywiście Tokaj. Do najlepszych Tokajów zalicza się 5 Puttonyos Aszú, Royal Tokaji. Powstaje on z winogron pokrytych szlachetną pleśnią. W bukiecie wyraźnie wyczuwalny jest aromat dojrzałej moreli, śliwki mirabelki, pigwy, suszonej figi, miodu i toffi. Wysokie stężenie cukru równoważy dość wyraźna kwasowość wraz z subtelnie rozgrzewającym alkoholem. To wino węgierskie słodkie pozostawia długi posmak. Jest ono godne uwagi również ze względu na potencjał do dalszego dojrzewania w piwniczce konesera. Po skosztowaniu tego wyjątkowego trunku nie można zaprzeczyć, że Tokaj to wino słodkie zachwycające smakiem i szlachetnością. To doskonałe towarzystwo dla wszelakich deserów, ale też drobiu czy serów.
Jakieś inne węgierskie wino deserowe? W Winnicy Lidla znalazło się Madlen, Kovács És Lánya, znakomicie pasujące do umiarkowanie słodkich deserów oraz serów z przerostem niebieskiej pleśni. Można podawać je także z pasztetem z gęsiej wątróbki. Co wyróżnia ten trunek? To słodkie wino węgierskie powstaje z późnych zbiorów winogron odmiany Szürkebarát (Pinot Gris). Po napowietrzaniu wyczuwalne stają się owocowe aromaty o umiarkowanej intensywności. Z pewnością docenią je osoby lubiące słodkie wina. Podkreślamy jednak, że słodycz równoważy łagodna kwasowość. Za ciekawy słodki trunek uznaje się również wino węgierskie Danko.
Wina półsłodkie to nieco mniejsza grupa. Wynika to z faktu, że mają one znacznie krótszą tradycję od słodkich trunków. Jednak i tutaj można znaleźć ciekawe propozycje. Tym, co wyróżnia wiele win półsłodkich to bardziej wyczuwalna (niż w przypadku ich w pełni słodkich krewniaków) kwasowość, często doskonale współgrająca z intensywnymi aromatami cytrusowymi białych odmian winorośli. Kategorię tę dumnie reprezentują jednak również specjały o czerwonej barwie. Dobre wino węgierskie półsłodkie, i to czerwone, musiało oczywiście znaleźć się także w Winnicy Lidla! Zdecydowanie warto zwrócić uwagę na Valzer Cuvée, Simkó Zoltán powstające ze szczepów Kadarka oraz Merlot. To przyjemnie cierpkie, mimo pewnej dozy słodyczy, rubinowej barwy wino z Egeru. Wspaniale podkreśla smak dań z dziczyzny, twardych serów oraz deserów z czekoladą. Cukier resztkowy, kwasowość, wspomniana taniczność oraz rozgrzewający alkohol czynią je dość ciężkim trunkiem. Racząc się tym winem węgierskim półsłodkim, nie sposób nie docenić wyjątkowej jakości aromatów. W bukiecie wyczuwalne są suszone owoce, bakalie, a także piernikowe przyprawy.
Na kilka słów zasługują również węgierskie wina wytrawne. To bardzo popularny smak wina produkowanego na Węgrzech. Typowa dla wytrawnych trunków z tego kraju jest charakterystyczna kwasowość, której źródłem są gleby, na których znajdują się winnice. Wśród ciekawych win wytrawnych znajdziemy zarówno białe, jak i czerwone trunki. Osoby poszukujące średnio intensywnego wina do wędlin, wieprzowiny, jagnięciny czy makaronu z grzybami, z pewnością docenią wino Kékfrankos Seletion, Font ze szczepu Kékfrankos. Wyczuwalne nuty drewna w zapachu oraz w ustach kwasowość z przyjemnie rozgrzewającym alkoholem czynią je trunkiem godnym zainteresowania. Choć na uwagę zasługuje też wino białe – Olaszrizling – Kamocsay Ákos, Hilltop Premium ze szczepu Olaszrizling! Godna podziwu rozgrzewająca moc alkoholu czyni je idealnym dopełnieniem pikantnych potraw z drobiu, wieprzowiny oraz grillowanych warzyw, czy też ryb i ostrych serów.
Zdaje się, że z butelkami win węgierskich o półwytrawnym charakterze możemy spotkać się nieco rzadziej. Najważniejsze, że przepyszne, wykwintne trunki znajdziemy wśród opisanych wyżej specjałów słodkich, wytrawnych, a czasami nawet półsłodkich!
Wino węgierskie Węgrzyn
Zanim przejdziemy do opisania tak popularnego obecnie Tokaju, zacznijmy od kilku słów na temat jego historii. Otóż dawniej był on znany jako wino Węgrzyn. Zresztą do dziś można spotkać się z tym określeniem na szeroką grupę węgierskich win. Wyjaśnijmy pochodzenie oraz znaczenie tego terminu. Otóż pod tę nazwą kryje się po prostu węgierskie wino z podsuszanych winogron. W XVI-XVIII wieku było ono uznawane za pierwszorzędny trunek, który kosztował niemałe pieniądze. Za beczkę tego wyjątkowego alkoholu trzeba było zapłacić nawet 100 zł, co wówczas było bardzo dużą kwotą. Z tego względu większość szlachty nie mogła sobie pozwolić na Węgrzyna. Był on zarezerwowany jedynie dla zamożnych magnatów. Nic dziwnego, że tak chętnie go podrabiano. Zapewne nikogo nie zaskoczy fakt, że najpopularniejszym wówczas winem węgierskim Węgrzyn był Tokaj. Cóż, pamięć o sławie Węgrzyna pozostaje żywa. Nie bez powodu mawiało się „Nie ma wina nad Węgrzyna!”.
Węgierski Tokaj, czyli najsłynniejsze wino z Węgier
Węgierski Tokaj już nieraz pojawiał się w tym artykule. Trudno się temu dziwić. W końcu to najsłynniejsze wino pochodzące z tego kraju. Znane jest w Europie już od XV wieku! Kochali je władcy i artyści. A dziś każdy wielbiciel wina może raczyć się Tokajem. Choć jego najlepsze odmiany również sporo kosztują. Przyjrzyjmy się mu bliżej. Obecnie wskazuje się na dwa główne rodzaje białego wina tokajskiego. Pierwszy z nich to szamorodni powstający z całych kiści winogron bez sortowania (bez oddzielania gron ze szlachetną pleśnią). Wino powinno dojrzewać w beczkach o pojemności 136 litrów przez co najmniej 2 lata. Smak rodzaju szamorodni wynika z ilości przejrzałych owoców w moszczu. Przejrzałe winogrona przy późnych zbiorach pozwalają na uzyskanie wina słodkiego z wysoką zawartością cukru resztkowego. Z kolei mniejsza ilość owoców ze szlachetną pleśnią przyczynia się do zmniejszenia słodyczy trunku.
Drugi rodzaj tokaju to aszú, bardzo słodki. Dosładza się go starannie dobranymi winogronami pokrytymi szlachetną pleśnią. Zachwyca korzenno-waniliowym smakiem oraz piękną, topazową barwą. Uznaje się je za wino najwyższej jakości oraz jedno z najlepszych win słodkich. Nie tylko w Europie, ale i na świecie! Jego cena zazwyczaj jest dość wysoka i rośnie wraz z liczbą puttonów. Jak już wspomnieliśmy powstaje głównie ze szczepu Furmint, który dominuje w tymże regionie. Co więcej, nazwą Furmint określa się także lżejszą odmianę Tokaju węgierskiego.
Jednak Tokaj to wino, które, powstaje również z innych odmian winogron (choć znacznie rzadziej). Wśród nich wymienia się Hárslevelű, Kövérszőlő, Kabar, Zéta i Sárgamuskotály. Co ciekawe, Tokaj to wina pochodzące wyłącznie z regionu Tokaj-Hegyalja (częściowo mieszczącego się na Słowacji).
Za smak oraz aromat wina węgierskiego Tokaj odpowiada klimat panujący w regionie. Bardzo gorące lato, deszczowa, mglista jesień i mroźna, lecz sucha, słoneczna zima. Duże znaczenie mają także specyficzne cechy gleby wulkanicznej w Tokaju. Musimy też wspomnieć o wpływie botrytyzacji (szlachetnego pleśnienia) winogron. Kolejny element wpływający na urzekające właściwości Tokaju to sposób i miejsce przechowywania dojrzewającego trunku.
Wina węgierskie nazwy i ważne terminy na etykietach
Czytanie etykiet win węgierskich bywa sporym wyzwaniem. Sama nazwa nie zawsze okazuje się wystarczającą wskazówką dla odbiorcy. Widząc na półce po prostu wino węgierskie Medina czy wino Danko, wciąż wiemy niewiele. Dobrze więc poznać kilka podstawowych terminów, które ułatwią nam poruszanie się w świecie win węgierskich. Zacznijmy od podstaw. Słowo bor oznacza po prostu wino, z kolei aszok to beczka. Teraz czas na rodzaje win. Édes oznacza słodkie, száraz wytrawne, félszáraz to półwytrawne, z kolei félédes, półsłodkie. Pod terminem vörös bor kryje się czerwone wino, a słowa fehér bor oznaczają białe wino.
Mówiąc o oznaczeniach i nazwach win węgierskich, warto też wspomnieć o trzech innych terminach. Zatem określenie asztali bor znajduje się na winach stołowych. Z kolei wina jakościowe określa się słowami minogi bor. Węgierskie wina regionalne znane są jako tájbor. Regiony winiarskie to z kolei borvidék. Mamy nadzieję, że ten krótki słownik sprawi, że wybór wina węgierskiego stanie się znacznie łatwiejszy.
Wierzymy, że dzięki naszym podpowiedziom wybór wina z Węgier przestanie sprawiać kłopoty smakoszom tych ciekawych trunków. W naszym serwisie znalazło się wiele węgierskich win, które zasługują na uwagę. Za pośrednictwem Winnicy Lidla możesz zarezerwować wyśmienite wino półwytrawne, wytrawne czy słodkie!
Czytaj także:
Jakie wino na prezent ślubny? 4 propozycje Winnicy Lidla
Wino czerwone wytrawne – jakie wybrać?
Wino musujące Cava – co musisz o nim wiedzieć?
Wino półwytrawne – 3 fakty, o których nie miałeś pojęcia!
Wino Riesling — co musisz o nim wiedzieć?
25 szczepów winnych o najbardziej problematycznej wymowie
Sommelier – na czym polega jego praca?
Jakie wino z Alzacji? Jean Neubert Gewurztraminer Grand Cru – Altenberg de Bergheim, Alsace
