Bukiet wina – co to takiego?

Bukiet wina – czym właściwie jest?

W największym skrócie – bukiet wina to ogół właściwości aromatycznych, kształtujący się na różnych etapach produkcji trunku, głównie w fazie dojrzewania. Jego specyfika uzależniona jest w dużej mierze od substancji aromatycznych zawartych w poszczególnych odmianach winorośli oraz od przemian, przez które substancje te przechodzą podczas fermentacji i dojrzewania wina. Z tego powodu możemy w degustowanym winie wyczuć np. porzeczkę, truskawkę czy agrest, chociaż sam trunek z tymi owocami nie ma nic wspólnego. Oczywiście różne gatunki win posiadają swoje wyróżniające cechy bukietu zapachowego, dlatego też poznawanie nowych trunków to zawsze radość z odkrywania niepowtarzalnych kompozycji.

Skąd się biorą aromaty w winie?

Zróżnicowanie i intensywność aromatów wina zależą od kilku czynników, z uwzględnieniem których dzielimy je na grupy scharakteryzowane w dalszej części tekstu. Niektóre aromaty w winie są zatem cechą odmianową – mowa o terpenach, które w szczególności na myśl przywodzą kwiaty, m.in. róże. Na aromaty obecne w winie jeszcze przed rozpoczęciem jego właściwej produkcji wpływ mają również czynniki klimatyczne i geologiczne, które znamy jako terroir. Znaczenie ma również dojrzałość owoców w momencie zbiorów. Dlatego też np. białe wino z cieplejszych stron świata będzie miało zdecydowanie bardziej egzotyczny charakter niż jego odpowiednik z rejonów chłodniejszych.

Za aromaty wina poznawane podczas degustacji odpowiadają też estry, czyli związki chemiczne powstające podczas fermentacji, a więc przemiany cukru w alkohol, a następnie kontaktu alkoholu z kwasami. Aromaty wina zależą też od zawartości cukru w winogronach i ich kwasowości, na charakter estrów wpływają również wykorzystywane drożdże.

Dodatkowe aromaty w winie powstają na dalszym etapie dojrzewania trunku w beczce. Na tę kwestię również wpływ ma kilka czynników. Bowiem to, jakie inne aromaty w winie pojawią się przez ten czas, zależy m.in. od jakości i rodzaju beczki oraz jej wypalenia. Przykładem trunków, które bardzo wiele czerpią ze znajomości z dębem, są m.in. czerwone wina Bordeaux. Bukiet trunku ulega też przeobrażeniom podczas starzenia się wina w butelce.

Bukiet aromatyczny wina – najpopularniejsze grupy aromatów

Gdy mowa o bukietach aromatycznych wina, wyróżniamy zazwyczaj współtworzące je akcenty owocowe (np. malina, czarna porzeczka, ananas, jabłko czy grejpfrut), akcenty ziołowe (np. mięta, czarny pieprz, lubczyk) oraz akcenty kwiatowe (np. kwiat lipy, róża czy lawenda). Co więcej, aromaty dzielimy również na akcenty pierwszego rzędu – właśnie owocowe, ziołowe i kwiatowe – pochodzące wprost z wykorzystanych winogron; akcenty drugiego rzędu, czyli te powstające podczas fermentacji (m.in. drożdże, pieczywo, jogurt, wanilia, toffi); oraz akcenty trzeciego rzędu, których obecność jest następstwem modyfikacji akcentów pierwszo- i drugorzędnych w trakcie dojrzewania trunku (m.in. cynamon, goździki, grzyby, suszona śliwka, dżem truskawkowy, itp.). Wobec olbrzymiej różnorodności zapachowej trunków z winogron zastanawiasz się, jakie wino do wieprzowiny wybrać? Albo jakie wino do drobiu smakuje najlepiej? W poszukiwaniu odpowiedzi zajrzyj na naszego bloga!

Jakie składniki tworzą bukiet wina?

Aromat wina warunkują m.in. terpeny oraz aldehydy, którym wino Sauvignon Blanc zawdzięcza zapach świeżej trawy. Jak już wspominaliśmy, aromat wina podczas fermentacji ulega znaczącej zmianie, a to dzięki estrom. Podczas pobytu w beczce do bukietu przedostają się również taniny. Inne substancje, które określają aromat wina, to m.in. pirazyna, ketony i diketony (to właśnie z nich pochodzą charakterystyczne dla Pinot Noir fiołki), tiole, laktony i fenole. O czym mówią naukowcy, na chemiczny profil wina, warunkujący zarówno jego zapach, jak i smak, wpływają także różnego rodzaju mikroorganizmy glebowe związane z terroir.

Jak odczytywać i opisywać bukiet wina?

O ile opis smaku wina, czyli zawartości cukru resztkowego, opisywany jest na etykiecie w przedziale od extra dry do sweet, o tyle zapach wina, jako znawcy, odczytać możemy z informacji o wykorzystanych do produkcji szczepach i pochodzeniu trunku, a nawet z rocznika. Niekiedy dodatkowo znajdziemy na butelce informacje o dominujących akcentach zapachowych. Jeśli jednak interesuje nas autorski opis smaku wina i jego zapachu, powinniśmy skoncentrować się na scharakteryzowanych wyżej kategoriach aromatów, ich intensywności i kolejności rozpieszczania naszych zmysłów. O tym, jak przeprowadzić degustację niezbędną do profesjonalnego opisu, piszemy nieco niżej!

Bukiet wina czerwonego i bukiet wina białego

Znajomość cech aromatyczno-smakowych danej odmiany winorośli umożliwia nam sprawną identyfikację degustowanego trunku, a mistrzom winiarskim dodatkowo – tworzenie wyśmienitych kupażów. Warto mieć także na uwadze, że poszczególne gatunki wina odznaczają się zazwyczaj określonymi dominantami zapachowymi. W przypadku win czerwonych są to akcenty czerwonych i czarnych owoców oraz niuanse w postaci kwiatów czy ziół. Wina białe z kolei pachną najczęściej cytrusami, owocami sadowniczymi oraz pestkowymi, niekiedy kompozycje uzupełniają wyraźne wpływy tropikalne. A jaki jest bukiet aromatyczny wina różowego? Odnajdziemy w nim zarówno typowe dla wina czerwonego akcenty czerwonych owoców i jagód, jak i nuty tropikalne czy kwiatowe. Zastanawiasz się, jakie wino do sałatki podać? Może właśnie różowe półsłodkie?

Jak docenić bukiet wina?

Aby w pełni docenić bukiet, czyli zapach wina, musimy odpowiednio podejść do kosztowania specjału, podczas której wykorzystamy nasze zmysły. Na początku degustacji wina powinniśmy nalać do kieliszka niewielką ilość trunku i zacząć go wąchać, nie ruszając kieliszkiem. Rozpoznawany zapach wina to tak zwany pierwszy nos. Możemy wyczuć w nim np. nuty owocowe, kiedy indziej jednak także niezbyt przyjemne zapachy. Ale spokojnie, to dopiero pierwsze wrażenie. Następnie zgodnie ze sztuką powinniśmy „otworzyć wino” (mimo że butelka już dawno otwarta!), a więc odpowiednio pokręcić kieliszkiem, mieszając w nim wino. Wtedy dopiero nadchodzi pora na drugi nos, a więc ponowne wąchanie i nieco bardziej skomplikowany zapach wina. Tym razem powinniśmy bowiem z łatwością zidentyfikować liczne urzekające nuty. W razie potrzeby możemy również posiłkować się etykietą wina (nazwa konkretnej odmiany może nas naprowadzić na rodzaj aromatów, których powinniśmy poszukiwać w zapachu wina).

Czy to koniec naszej przygody z bukietem zapachowym specjału? Ależ skąd! Jako znawcy musimy poddać próbie nasz zmysł węchu jeszcze raz, wąchając kieliszek po wypiciu trunku. Niektóre cząsteczki aromatyczne mogą bowiem osadzać się na jego ściankach, wpływając na zapach (a może i smak) wina. Z nimi również trzeba się zapoznać! Warto również zwrócić szczególną uwagę na to, jakie aromaty zostają z nami po zakończeniu degustacji – to właśnie słynny posmak wina. Ale degustacja wina trwa nadal! Skoro poznaliśmy już bukiet… pora na smak wina!

Wiesz już dobrze, czym jest bukiet wina i w jaki sposób przeprowadzić degustację, aby nacieszyć się każdym jego aspektem – poznać barwę, zapach i smak trunku. Wina z całego świata zarezerwujesz za pośrednictwem platformy Winnicy Lidla – każde z nich wyróżnia się bukietem aromatycznym, który jest wart bliższego poznania!