Chociaż mamy prawo oddawać się degustacji wybornych trunków z całego świata, nie kłopocząc się tym, kiedy zebrano owoce niezbędne do wyprodukowania danego specjału, rocznik wina może mieć olbrzymie znaczenie dla konesera. Mało tego – niektóre szczególnie dobre roczniki wina uchodzą wśród znawców za prawdziwe rarytasy. W związku z tym w dzisiejszym wpisie pochylamy się właśnie nad kwestią roczników win – jak je rozpoznać i co właściwie oznaczają? Wyjaśniamy!
Rocznik wina – co to oznacza?
Wyobraźmy sobie, że wpada nam w ręce butelka niezwykle obiecującego trunku. Uważnie więc się jej przyglądamy. Znajdujemy informację o wykorzystanym do produkcji szczepie, regionie pochodzenia, być może o prestiżowej marce (jeśli np. trzymamy właśnie musujące wino wytrawne z Szampanii) oraz oczywiście o gatunku i smaku wina. Czy to wszystko? W niektórych przypadkach znajdziemy też rocznik wina na etykiecie. No dobrze, lecz czym właściwie są roczniki win? Informacją wskazującą na rok, w którym zebrano owoce wykorzystane do produkcji wina. Podawanie rocznika wina jest powszechną praktyką stosowaną na całym świecie w apelacjach winiarskich, które przyzwyczaiły konsumentów do dostarczania im specjałów najwyższej jakości.
Co wpływa na charakter danego rocznika wina?
Musimy zaznaczyć, że niemalże we wszystkich przypadkach rocznik wina wpływa na jego jakość i właściwości aromatyczno-smakowe. Specjały poszczególnych domów win, mimo że produkowane z tych samych odmian winorośli uprawianych w tych samych parcelach, mogą dość znacząco różnić się od siebie właśnie ze względu na rok, a dokładniej – warunki pogodowe panujące w danym sezonie.
Rozmaite czynniki atmosferyczne mają wpływ na soczystość zbieranych owoców, ich słodycz oraz kwasowość – a przede wszystkim temperatura. Najkorzystniejsze dla rozwoju winorośli są ciepłe, słoneczne dni i stosunkowo chłodne noce. Owoce, które przed zbiorami doświadczyły deszczy, mogą być kwaśniejsze, za to te zbierane już podczas mrozów (ujemna temperatura przyczynia się do usunięcia wody z wysuszonych już późną jesienią winogron) będą wyjątkowo słodkie. Przykładem trunku, które swoje cenne właściwości zawdzięcza właśnie przymrozkom, jest kanadyjskie wino słodkie Riesling Icewine, 375 Ml.
Rocznik wina ma olbrzymie znaczenie również wtedy, gdy pod uwagę weźmiemy wysokość opadów w danym sezonie (zbyt dużo deszczu sprzyja rozwojowi pleśni, zbyt mało – zakłóca naturalny rozwój winorośli). Niekorzystne dla winiarzy są oczywiście także susze. W tym miejscu należy zaznaczyć, że wyjątkowo upalne roczniki mogą skutkować powstaniem wina mocniejszego, o charakterystycznych słodszych nutach w bukiecie. Zimne roczniki natomiast często skutkują – jak już wspominaliśmy – przewagą specjałów o wyrazistej kwasowości i mocnej budowie w ofercie danego domu wina.
Dobry rocznik wina, czyli jaki?
Jak już ustaliliśmy, rocznik wina często okazuje się niezwykle istotną informacją dla koneserów. Szczególnie dla ekspertów, którzy uwzględniają to, w jaki sposób warunki atmosferyczne panujące w danym roku w interesującym ich regionie określają charakter pochodzących z niego trunków. Niektóre winnice, ze względu na fakt, jak duże znaczenie (także marketingowe) może mieć wskazanie na etykiecie roku zbiorów, chętnie korzystają z tej możliwości. Oczywiście wtedy, gdy dany rocznik był dobrym rocznikiem wina, a więc zarówno temperatura, jak i wielkość opadów sprzyjały optymalnemu dojrzewaniu winogron! Pamiętajmy bowiem, że informacja na temat roku zbiorów może okazać się mieczem obosiecznym – niektórzy koneserzy mogą być nastawieni sceptycznie względem danego rocznika wina, co oznacza, że będą starali się go uniknąć za wszelką cenę!
Rocznik wina a Szampany
Sekretem niepowtarzalnych właściwości trunków z Szampanii jest idealnie dobrana mieszanka win pochodzących z różnych roczników. Wina młodsze oraz starsze wzajemnie się uzupełniają, tworząc kompozycje idealne. Z rocznikami win – a raczej winami rocznikowymi – możemy spotkać się wtedy, gdy będziemy mieli okazję degustować Szampany vintage, czyli te, które ze względu na specyfikę danego sezonu zostały wyprodukowane wyłącznie z owoców pochodzących z jednych zbiorów. Tego typu specjałów jest jednak znacznie mniej od Szampanów nierocznikowych.
Wino rocznikowe a leżakowanie
Wiemy już, co oznaczają dobre roczniki wina i jak sprawdzić rocznik wina na etykiecie. Musimy jednak dodać jeszcze, że mianem win rocznikowych potocznie określane bywają wina przeznaczone do dalszego dojrzewania. Mimo że większość trunków z winogron powinna zostać spożyta w ciągu 2-3, maksymalnie 5 lat od nabycia, tego typu specjały zyskują nowe, intrygujące właściwości smakowe po wielu latach (bądź dekadach) spędzonych w odpowiednich warunkach w domowej piwniczce. Specjały, które mogą zostać winami rocznikowymi (oczywiście w tym szczególnym rozumieniu) to przeważnie napitki o wysokiej zawartości naturalnych konserwantów, o mocnej budowie i silnym aromacie. Ponadto, zdecydowanie częściej do wieloletniego przechowywania nadaje się wino słodkie lub wino półsłodkie, rzadziej zaś wino półwytrawne bądź wytrawne.
Mamy nadzieję, że precyzyjnie wyjaśniliśmy, dlaczego rocznik wina może stanowić jedną z najcenniejszych informacji dla wyspecjalizowanych degustatorów. Nie zapominajmy jednak, że gdy chodzi o wino – rocznik bieżący specjału może być lepszy niż poprzednie, jeśli wino zostało wyprodukowane z myślą o szybkiej degustacji, lub warunki panujące w danym roku był wyjątkowo dobre dla winorośli. A także o tym, że część uwielbianych na całym świecie specjałów zawdzięcza swój niepowtarzalny smak i aromat właśnie kupażowaniu rozmaitych roczników!
Czytaj także:
Jak degustować wina i je opisywać?
Jak smakują popularne szczepy?
Jak wybrać dobre wino w sklepie?
Jak ustawić kieliszki na stole?
Jak dobrać wino do potraw w restauracji?
Co zrobić, aby wino się nie psuło?
25 szczepów winnych o najbardziej problematycznej wymowie
Jakie kieliszki do wina wybrać?
Dobre wino — czy musi być drogie?
Sommelier – na czym polega jego praca?
Jakie wino do 50 zł? Wybieramy najciekawsze!
Jakie wino do 100 zł? Poznaj nasze typy!
Jakie wino do 30 zł? Przedstawiamy najlepsze trunki!
Wino ekologiczne – co to znaczy? Rozwiewamy wątpliwości!