Czerwone czy białe? Lekkie i niezobowiązujące czy może raczej wymagające, taniczne? Francuskie czy hiszpańskie? Jakie są najpopularniejsze wina na świecie? W dzisiejszym wpisie pragniemy przyjrzeć się niekwestionowanych dominatorom wśród odmian winorośli, szczepom, które dzięki swoim cennym właściwościom zawładnęły lwią częścią areałów winnic świata i stały się najczęstszymi gośćmi w kieliszkach koneserów. Gotowi na 50 (a nawet nieco więcej) najpopularniejszych win na świecie? Zachęcamy do lektury!
Najpopularniejsze wina i odmiany winorośli
Omawiając kwestię najpopularniejszych win świata, warto oczywiście zajrzeć do wiarygodnych statystyk. My postanowiliśmy bazować na danych opracowanych przez Międzynarodową Organizację Winorośli i Wina (OIV) A zatem na jakie odmiany winorośli wskazuje Organizacja jako na te, które mają najwięcej do powiedzenia w rankingach dotyczących łącznej wielkości uprawy i produkcji wina? Po pierwsze – musimy zaznaczyć, że wśród 10 najpopularniejszych odmian winorośli 7 pozycji to winorośla czerwone. Gdy pod uwagę weźmiemy liczbę hektarów poświęconych uprawie danych szczepów – przewaga czerwieni okazuje się jeszcze wyraźniejsza. Oto najpopularniejsze odmiany winorośli według danych z raportu OIV opublikowanego w 2017 roku.
Pierwsze wśród popularnych winogron świata to – być może zaskoczymy wielu czytelników – Kyoho. Ta wywodząca się z Japonii odmiana, odznaczająca się wybitnie ciemną skórką owoców (i ich sporym rozmiarem), cieszy się olbrzymim zainteresowaniem w Azji (90% powierzchni jej upraw znajduje się na terytorium Chin). W 2015 roku łączna powierzchnia upraw winorośli Kyoho wynosiła około 365 tys. hektarów. Popularna odmiana Kyoho znajduje zastosowanie przede wszystkim jako winogrono stołowe – poza Chinami i Japonią ma wielu zwolenników również w Tajlandii i Korei Południowej.
Drugie miejsce na liście uprawianych na świecie odmian oraz pierwsze w kategorii popularnych win zajmuje Cabernet Sauvignon. Ta wywodząca się z Francji (a dokładniej Bordeaux) archetypowa odmiana jest bliską krewniaczką innych szczepów zaliczanych do najpopularniejszych na świecie – Merlot i Cabernet Franc. Cabernet Sauvignon daje nam zarówno szlachetnie wytrawne wina wytrawne i półwytrawne, jak i te w wydaniu słodszym. Te bardzo popularne wina opisywane bywają jako taniczne, pełne, o umiarkowanej kwasowości i bukiecie obfitującym w czarną porzeczkę, zioła, przyprawy czy paprykę. Pięć lat temu łączna powierzchnia upraw odmian Cabernet Sauvignon wynosiła około 341 tys. hektarów.
Pisząc o rankingu najpopularniejszych winogron, możemy w końcu powiedzieć coś o winogronach o jasnej skórce. Na brązowy medal w 2015 roku pod względem powierzchni upraw w pełni zasłużyła bowiem odmiana Sultanina z wynikiem rzędu 273 tys. hektarów. Szczep wykorzystywany jest głównie jako winogrono stołowe oraz służy do produkcji rodzynek. Wywodzi się z Afganistanu, obecnie największym zainteresowaniem cieszy się w Azji Mniejszej i Azji Środkowej – w Turcji, Iranie, Uzbekistanie, Turkmenistanie, Afganistanie czy Pakistanie.
W kategorii najpopularniejszych win świata drugie miejsce zajmuje wino ze szczepu Merlot. Podobnie jak wymieniona wyżej odmiana Cabernet Sauvignon – pochodzi z kolebki francuskiego winiarstwa, a więc Bordeaux. W 2015 roku łączna powierzchnia upraw winorośli Merlot wynosiła około 266 tys. hektarów. Odmiana Merlot daje trunki nieco łagodniejsze i bardziej wyważone od Cabernet Sauvignon, o zróżnicowanym owocowym zapachu i szerszym zastosowaniu kulinarnym. Uniwersalność smakowa win Merlot czyni je wymarzonym składnikiem kupaży o czerwonej barwie. Szczep ten dobrze czuje się zarówno w towarzystwie najpopularniejszych odmian o francuskim rodowodzie, jak i wariantów o nieco odleglejszych korzeniach.
Numer pięć na liście uprawianych na świecie odmian winorośli a trzecie miejsce w kategorii popularne wina zajmuje Tempranillo (łącznie 231 tys. hektarów), najważniejsza hiszpańska odmiana czerwona, z której słynie zwłaszcza region Rioja. Wina z tej odmiany bywają ciężkie oraz średnio ciężkie, o umiarkowanej kwasowości. W ich bukietach możemy rozpoznać m.in. akcenty wiśniowe, figowe, tytoniowe czy aromatyczne przyprawy. Tempranillo często występuje w kupażach z innym hiszpańskim winem należącym do najpopularniejszych na świecie (6 miejsce), czyli Garnacha.
Na szóstym miejscu najczęściej uprawianych odmian winorośli oraz na czwartym pod względem produkcji win na liście możemy umieścić popularne białe wino Airen, które w 2015 panowało nad powierzchnią 218 tys. hektarów winnic. Rdzennie hiszpańskiej odmianie poświęcono około 25% łącznej powierzchni upraw na terenie tego kraju. Pierwsze wzmianki na jej temat sięgają drugiej dekady XVII wieku. Warto wiedzieć, że z tej popularnej odmiany powstaje nie tylko wino hiszpańskie, lecz również winiak, czyli szlachetna brandy. Oraz to, że znana jest zainteresowanym pod wieloma innymi nazwami – Aiden, Forcallada, Blancon Forcallat, Forcallat blanca, Mantuo Laeren czy Valdepenas to tylko niektóre z nich!
Jakie inne winogrona stołowe oraz takie, z których powstają popularne wina znajdziemy w czołówce? Zgodnie ze statystykami, do których odwołujemy się w niniejszym tekście, należą do nich odmiany Chardonnay, Syrah, Red Globe, Garnacha, Sauvignon Blanc, Pinot Noir oraz Trebbiano Toscano.
Najpopularniejsze wina w Polsce
Ustaliliśmy zatem, jak wygląda czołówka światowa uprawianych odmian winorośli. A jakie są najpopularniejsze wina w Polsce? Preferujemy te o czerwonej barwie w wydaniu półwytrawnym lub półsłodkim. Gdy mowa o konkretnych szczepach, popularne wina w Polsce w ciemniejszej odsłonie to Merlot, Cabernet Sauvignon, Pinot Noir czy Cabernet Franc. Oczywiście nieobce są nam również wina białe – wśród naszych faworytów o słomkowej lub złotej barwie znajdują się szczepy Chardonnay, Riesling czy Muscat. Od win musujących wolimy spokojne trunki, co nie zmienia faktu, że rozmaite specjały wzbogacone orzeźwiającymi bąbelkami to coraz bardziej popularne wina Polsce!
Najpopularniejsze wina francuskie
Pisząc o najpopularniejszych winach francuskich, pod uwagę ponownie weźmiemy wielkość upraw poszczególnych odmian. Wśród pięciu najważniejszych znajdują się aż cztery czerwone – Merlot (około 115 tys. hektarów), Grenache (około 82 tys. hektarów), Syrah (około 65 tys. hektarów) oraz Cabernet Sauvignon (około 48 tys. hektarów). Tak przynajmniej wyglądało to w okolicach 2017 roku. Najpopularniejsze białe wino we Francji, Ugni Blanc, odpowiadało wtedy za około 11% łącznej powierzchni upraw, co przekłada się na około 85 tys. hektarów. Następne w kolejce wina białe popularne we Francji to m.in. wino ze szczepu Chardonnay, Sauvignon Blanc, Colombard czy Sémillon. W 2020 roku Francja uznawana była za drugiego największego światowego producenta wina z wynikiem około 46,6 milionów hektolitrów. Jeszcze w 2000 roku konsumpcja wina we Francji w przeliczeniu na jednego mieszkańca była najwyższa na świecie. Od tego czasu systematycznie spada, co nie oznacza jednak, że jest niska! W 2017 roku przeciętny Francuz wypijał rocznie około 51 litrów wina. Na początku stulecia ponad 70! Chociaż Francja jest ojczyzną najsłynniejszych na świecie, i najwyżej na świecie cenionych, win musujących, czyli Szampanów, najpopularniejsze wśród Francuzów wina to trunki spokojne, stołowe, odpowiednie do picia na co dzień. Chociaż dla jasności należy nadmienić, że nadal głównym odbiorcą francuskich win z bąbelkami są konsumenci krajowi. Wino francuskie, czerwone i białe, towarzyszy Francuzom zwłaszcza podczas posiłków. Jak nikt inny wiedzą oni bowiem, jak olbrzymi potencjał drzemie w połączeniach kulinarnych uzyskiwanych z wykorzystaniem różnych barw i stylów trunków z winogron! A jakie są najpopularniejsze wina francuskie na świecie? Na pewno musimy zaliczyć do nich specjały pochodzące z licznych apelacji Bordeaux i Burgundii, jak również przywoływane już Szampany!
Najpopularniejsze hiszpańskie wino
Gdy mowa o wielkości produkcji, w Hiszpanii produkuje się niemalże tyle samo wina czerwonego i różowego, ile białego. Najważniejsze hiszpańskie odmiany to opisywane już w kontekście najpopularniejszych win na świecie szczepy Airén oraz Tempranillo. Inne warianty, które musimy zaliczyć do najpopularniejszych win hiszpańskich, to m.in. Macabeo, Bobal, Monastrell czy Pardina. Warto podkreślić, że Hiszpania to trzeci, po Włoszech i Francji, największy światowy producent wina z udziałem rzędu 13%. Winnice Hiszpanii (około 960 tys. hektarów w 2020 roku) zajmują ponadto około 30% powierzchni przeznaczonej pod uprawę winorośli w całej Unii Europejskiej! Według raportu OIV z 2020 roku czyni to Hiszpanię krajem z największą łączną powierzchnią upraw na świecie
Jeśli natomiast po uwagę weźmiemy nie odmiany, lecz regiony produkcji, najpopularniejszym winem w Hiszpanii okaże się wino Rioja, pochodzące z regionu dzielącego się na okręgi Rioja Alta, Rioja Alavesa i Rioja Baja, słynącego przede wszystkim z najwyższej jakości win czerwonych otrzymywanych z odmian Tempranillo, Garnacha Tinta czy Mazuelo. Koniecznie trzeba w tym miejscu wspomnieć również o katalońskim regionie Penedès odpowiadającym za wyśmienite popularne hiszpańskie wino Cava (hiszpańską odpowiedź na Szampana), czy też o Ribera del Duero, wyróżniającym się tanicznymi, dobrze znoszącymi próbę czasu winami czerwonymi Tempranillo. Jeszcze jedna nazwa regionu, o której powinniśmy pamiętać, brzmi: Priorat. Jest to jedyny hiszpański region, oprócz Rioja, który może poszczycić się prestiżową apelacją DOC. Poszukując dobrych win z Hiszpanii, warto pomyśleć również o białych winach Albariño z Galicji. Uznaniem koneserów cieszą się również perełki apelacji DO La Mancha, DO Cataluña oraz DO Rias Baixas. Czy o czymś przypadkiem nie zapomnieliśmy? Pisząc o najpopularniejszych hiszpańskich winach, należy obowiązkowo wspomnieć również o niezrównanym specjale Andaluzji i regionu Jerez, cenionym od wieków winie wzmacnianym Sherry!
Najpopularniejsze wino greckie
Grecja to jedna ze światowych kolebek winiarstwa. Produkcja i spożywanie trunków z winogron towarzyszy Grekom od tysięcy lat, czego dowody możemy znaleźć m.in. w jednych z najstarszych znanych nam mitów czy dzieł literackich jak Iliada i Odyseja. Szacuje się, że mieszkańcy Grecji znali wino już 6000 lat temu! Przez całą starożytność i znaczną część średniowiecza najpopularniejsze greckie wina stanowiły niezwykle cenny towar eksportowy. Prawdopodobnie to właśnie mistrzom winifikacji z ojczyzny Homera i Arystotelesa w dużej mierze zawdzięczamy fakt, że sztuka produkcji napojów alkoholowych na bazie winogron z czasem zadomowiła się w różnych zakątkach Europy, a później również – całego świata.
W roku 2017 Grecja była 17 największym producentem wina. Roczna produkcja wynosiła wtedy około 2,5 miliona hektolitrów wina. Na terenie Grecji znajduje się nieco mniej niż 1300 winnic, a łączna powierzchnia upraw winorośli wynosi około 61 tys. hektarów. Najpopularniejsze wina greckie to te, które powstają z odmian krajowych – szacuje się, że to właśnie ze szczepów autochtonicznych otrzymuje się nawet 90% greckiego wina. Aż 2/3 greckiego wina to wino białe.
Grecja dzieli się na 5 głównych regionów produkcji wina – Grecja Północna, Grecja Centralna i Attyka, Kreta, Wyspy Egejskie oraz Peloponez z Wyspami Jońskimi. Ponadto, prawo wyróżnia aż 33 chronione rejony uprawy winorośli. Najważniejsze dla koneserów wysokiej jakości winnych specjałów są apelacje Nemea PDO, Santorini PDO czy Mantinia PDO. Istnieje także ponad 100 pomniejszych apelacji zarezerwowanych dla trunków lokalnych.
A zatem jakie jest najpopularniejsze wino greckie? Jeśli mowa o odmianach białych – Savatiano, Muscat Hamburski, Assyrtiko, Muscat Biały i Muscat Aleksandryjski. Wśród szczepów ciemniejszych prym wiodą Roditis, Agiorgitiko, Liatiko, Xinomavra, Cabernet Sauvignon, Merlot, Kotsitali czy Romeika. Zgodnie z danymi z 2017 roku na eksport trafia około 13% całkowitej produkcji. Do grona najważniejszych odbiorców greckich specjałów należą Niemcy, Stany Zjednoczone, Francja, Cypr i Kanada.
Jakie jest jednak najpopularniejsze wino greckie wśród koneserów nastawionych wyłącznie na najciekawsze winne propozycje z całego świata? W opinii licznych konsumentów za najlepsze powinniśmy uważać wina powstające ze szczepów Roditis, Savatiano i Agiorgitiko. W ostatnich latach uznanie krytyków zdobywały m.in. specjały z Santorini, Attyki, Kos i Krety. W wielu przypadkach były to urzekające kupaże odmian krajowych i międzynarodowych. Rozpisując się na temat najpopularniejszych win greckich, musimy też przecież wtrącić dwa słowa na temat wina Retsina. W ten sposób określa się bowiem wino aromatyzowane żywicą sosny alpejskiej wytwarzane w Attyce. Występuje ono we wszystkich trzech winnych kolorach, zazwyczaj jednak możemy spotkać się z nim w odsłonie białej, otrzymywanej ze szczepu Savatiano.
Najpopularniejsze wina włoskie
Włochy to aktualnie największy producent i eksporter wina na świecie. Według danych udostępnianych przez OIV w samym 2020 roku kraj ten odpowiadał za produkcję aż 49,1 miliona hektolitrów popularnego wina. Na Półwyspie Apenińskim około 719tys. hektarów ziemi uprawnej zajmują uprawy winorośli, które mieszczą się na terenie ponad 300 tys. winnic. Historia uprawy winorośli w Italii sięga około 4000 lat wstecz, a obecnie kraj ten słynie z oszałamiającego bogactwa odmian, których może być nawet około 2000 (wg. innych źródeł 350 „oficjalnych” i dalszych 500 „dodatkowych”). Wśród 17 włoskich regionów winiarskich, z których większość z pewnością jest już dobrze znana czytelnikom bloga Winnicy Lidla i miłośnikom najpopularniejszych włoskich win, te najwyżej cenione to m.in. Wenecja Euganejska, Piemont, Sycylia, Apulia, Toskania czy Emilia-Romania.
Jakie są najpopularniejsze wina włoskie, a dokładniej – odmiany, z których powstają? Podium okupują szczepy Sangiovese, Catarratto Bianco i Trebbiano Toscano. Zaraz po nich należy wymienić popularne szczepy Montepulciano, Barbera czy Merlot. Duże znaczenie dla krajowego winiarstwa, co oznacza, że powstaje z nich popularne włoskie wino, odgrywają również odmiany takie jak Chardonnay, Primitivo, Garganega czy Nebbiolo. Popularne wina włoskie oznaczane są certyfikatami DOCG, DOC, IGT oraz VdT.
Wskazując najpopularniejsze wina włoskie, koniecznie należy wymienić specjały takie jak Chianti, Bardolino czy Marsala. Pierwsze z nich to toskańskie wino wytrawne o czerwonej barwie, powstające przeważnie ze szlachetnej odmiany Sangiovese z możliwym dodatkiem lokalnie uprawianych szczepów Trebbiano Toscano, Canaiolo Nero i Malvasia del Chianti. Drugie, czyli Bardolino, to perełka regionu Veneto. Powstaje w 13 gminach położonych w okolicach Jeziora Garda z odmian lokalnych Corvina Veronese i Rondinella. Kompozycje mogą ponadto być uzupełniane dodatkiem win Molinara, Barbera, Sangiovese, Merlot, Cabernet Sauvignon i innych. Popularne wino Bardolino występuje przede wszystkim w wersji czerwonej, szczęśliwi koneserzy mogą jednak mieć również okazję zapoznać się intrygującym winem różowym. Trzecia z wymienionych pozycji, czyli wino Marsala, to wzmacniane popularne wino sycylijskie o rozkosznie słodkim (zazwyczaj) smaku. Najczęściej powstaje z odmian Grillo, Catarratto Bianco oraz Inzolia. Specjał ten objawia nam się w kilku wariantach kolorystycznych – złotym (oro), rubinowym (rubino) oraz bursztynowym (ambra). Mimo że to słodkie odsłony tego popularnego wzmacnianego wina cieszą się największym uznaniem, specjał występuje również w bardziej wytrawnych wersjach.
Oczywiście żadna lista najpopularniejszych win włoskich nie może zostać uznana za kompletną, jeśli zabraknie na niej wyjątkowych win musujących będących chlubą Italii. Pierwsze z nich to oczywiście orzeźwiające Prosecco produkowane w Wenecji Euganejskiej i Friuli-Wenecji Julijskiej na bazie odmiany Glera (choć w przypadku win różowych swój udział ma również Pinot Noir). Wina Prosecco, produkowane w odróżnieniu od Szampanów metodą Charmata, to przeważnie wina wytrawne lub półwytrawne. Występują jako wina intensywnie musujące (spumante), lekko musujące (frizzante) oraz spokojne (tranquilo). Inne popularne wino włoskie musujące to Lambrusco proponowane przez mistrzów sztuki winiarskiej z regionów Emilia-Romania oraz Lombardia. Specjał, znany zwłaszcza w czerwonej odsłonie, cieszy się olbrzymim wzięciem m.in. w Stanach Zjednoczonych. Jest to najpopularniejsze wino włoskie na kontynencie amerykańskim! Na marginesie pragniemy dodać, że zdaniem OIV Stany Zjednoczone to przynajmniej od 2016 największy światowy konsument trunków z winogron. Lambrusco powstaje z szeregu odmian należących do grupy… Lambrusco. Do jego produkcji można jednak wykorzystać również inne szczepy lokalne.
Oto zatem najpopularniejsze wina świata i najważniejsze rodzaje trunków z winogron w poszczególnych krajach winiarskich. Mimo że w tekście koncentrowaliśmy się zwłaszcza na potęgach europejskich, warto nadmienić, że zaraz za Włochami, Hiszpanią i Francją na liście największych eksporterów wina w 2020 roku znajdują się kraje z Nowego Świata – Chile, Australia oraz Argentyna. Jednak nawet jeśli skupimy się wyłącznie na opisywanych dzisiaj winach, zapoznanie się z większością z nich powinniśmy traktować jako przygodę, która może zająć nam całe lata. Jednakże zapewniamy, że będą to lata obfitujące w niezwykłe doznania degustatorskie, przepełnione satysfakcją płynącą ze zgłębiania tajników winnego świata. Przekonaj się, jakie popularne wina z całego globu możesz aktualnie zarezerwować dzięki Winnicy Lidla i… poznaj je wszystkie. Albo przynajmniej te, które pociągają Cię najbardziej!
Czytaj także:
Wino francuskie – 5 faktów, o których nie miałeś pojęcia
Czym się różni wino wytrawne od półwytrawnego?
Prosecco – jak pić i co dodawać do tego trunku?
Jak degustować wina i je opisywać?
Jak wybrać dobre wino w sklepie?
Dobre wino — czy musi być drogie?
