Rum

Z czego robi się rum, czyli co piją piraci?

Rum to napój alkoholowy powstały ze sfermentowanej trzciny cukrowej (z soku albo melasy). Jeśli chodzi o rum - ile procent ma ten trunek? W rumie zawartość alkoholu musi wynosić co najmniej 37,5% w przypadku rynku europejskiego i minimum 40% w przypadku amerykańskiego. Wpisując w internecie hasło „rum ile procent”, uzyskamy zapewne odpowiedź, że 40, ale trzeba pamiętać, że nie każdy ma w sobie dokładnie taką samą moc. Nie ma też jasno określonych zasad co do kraju jego produkcji, dlatego daje on producentom dużo swobody. Produkcja rumu odbywa się na całym świecie, również na Fidżi czy w Australii. Znajdziemy go także w odmętach polskiej historii – w XVIII wieku fabryka Potockiego w Łańcucie posiadała w swojej ofercie produkt podobny do wódki z trzciny cukrowej, mającej naśladować najlepszy rum. Jej nazwa (rum sztuczny) wzbudzała kontrowersje, bo podważała jakość produktu używanego do destylacji. Po licznych głosach krytyki i pytaniach o to, z czego jest rum, nazwę zmieniono na rum krajowy. Dobry rum to alkohol w cenie równiej co butelka średniej klasy whisky, jest on jednak trudniej dostępny.

Historia rumu

Rum pochodzi prawdopodobnie z Chin albo Indii. Uprawiana tam trzcina cukrowa przywędrowała wraz z kupcami do krajów arabskich, a stamtąd wyruszyła w podróż do Nowego Świata wraz z Kolumbem i zakorzeniła się na Dominikanie. Trzcina cukrowa dojrzewała w tropikalnym klimacie i dawała coraz to bardziej obfite plony, czyniąc rum najczęściej produkowanym alkoholem na całych Karaibach. Po dwóch wiekach produkcja rumu rozprzestrzeniła na obszarze kolonialnej Ameryki. Pochodzenie słowa rum jest nieoczywiste, powstało kilka różnych teorii, skąd wzięła się nazwa tego trunku. W staroangielskim słowo rumbullion oznaczało zamieszki, holenderscy żeglarze nazywali swoje kubki rummersami, a Francuzi upierają się, że nazwa wzięła się od słowa aroma, odzwierciedlającego tropikalny zapach tego alkoholu. Specjaliści doszli do wniosku, że pochodzenie słowa rum ma swoje źródło w łacińskim saccharum, które oznaczało zwyczajny cukier. Duża konsumpcja rumu sprawiła, że jest on produkowany na całym świecie z wyjątkiem regionów o wyjątkowo chłodnym klimacie, w których trzcina cukrowa nie ma szansy wykiełkować. Głównymi ośrodkami produkcji są Barbados, Jamajka, Mauritius i Kuba.

Rodzaje rumu

Istnieje kilka klasyfikacji rumów ze względu na styl produkcji, wykorzystywane metody oraz zawartość alkoholu oraz smak rumu. Jeżeli chodzi o podział ze względu na styl, wyróżnia się kolejno styl hiszpański, angielski oraz francuski. Rum hiszpański wytwarzany jest z melasy – poddawany krótszej fermentacji. Destylacja przeprowadzana jest w kolumnach destylacyjnych. W procesie tym powstaje bardzo neutralny smakowo alkohol, któremu nadaje się charakteru poprzez starzenie. Charakterystyczne dla rumów w stylu hiszpańskim są aromaty korzenne i łagodny smak. Największe zakłady produkujące hiszpański trunek znajdują się na Dominikanie (przez wielu uważany za najlepszy rum).

Rum angielski charakteryzuje się ciężkością i intensywnością aromatów. Produkowany jest z melasy, tak samo jak jego hiszpański brat, w tradycyjnych alembikach. Proces ekstrakcji i destylacji jest dłuższy, dzięki czemu mieszanina rumu jest bardziej złożona. Rumy tego typu produkowane są głównie na Jamajce i Barbadosie. To właśnie stamtąd pochodzą rumy o wysokiej zawartości alkoholu, takie jak overproof, navy czy rum spiced. Ze sklepowych półek skojarzyć można butelki Plantation czy ciemny rum Gosling.

Ostatni ze styli produkcji jest rum francuski. Najbardziej nieoczywisty i surowy w smaku, produkowany ze świeżego soku z trzciny cukrowej, nazywany rumem rolniczym (czasem rumem rzemieślniczym). Trunki tej produkcji mają w sobie owocowe nuty i orzeźwiający smak. Znane i lubiane rumy w stylu francuskim pochodzą z Madery i Mauritiusu, a niektórzy producenci wytwarzają rum na mniejszych wyspach w rodzinnych zakładach. Jeżeli mielibyśmy podzielić rum wedle metody produkcji, to wyróżniamy je ze względu na czas fermentacji – im dłuższa fermentacja, tym więcej smaku nabiera rum. Krótsze czasy fermentacji i destylacji zapewniają kolumny destylacyjne, natomiast dłuższe - alembiki.

Ostatnia klasyfikacja ma związek ze smakiem i różnicą aromatu rumu. Wyróżniamy rum biały o słodkim smaku, a także rum złoty (bardziej aromatyczny, występujący pod nazwą spiced), rum ciemny produkowany głównie na Jamajce oraz rum proof i overproof (rum przeznaczony głównie do koktajli, z racji 60% zawartości alkoholu) oraz najbardziej szlachetny, najlepszy rum starzony. Rosnąca popularność rumu wśród konsumentów spowodowała, że wielkie koncerny, takie jak Pernod Richard czy Diageo, masowo produkują rum w różnych stylach w przystępnych cenach, ale również szlachetne gatunki rumu (np. starzony).

Jak smakuje rum?

Smak tego trunku zależy od tego, z czego jest rum, a także od metody jego produkowania. Świeży, francuski rum będzie smakował inaczej od leżakowanego. Wielu zastanawia się przed zakupem, z czym pić rum? Piracki trunek, który leżakuje przynajmniej 8 lat, najlepiej pić bez dodatków, ewentualnie z lodem. Z czym pije się rum, który jest młody? Gdy zmierzymy się z myślą rum drinki, na pewno przyjdzie nam do głowy biały rum Bacardi. Biały rum to doskonały rodzaj do koktajli takich jak Cuba Libre czy Mojito. Ale czy to wszystko? Poszukując odpowiedzi na pytanie, z czym pić rum, warto zastanowić się nad tym, czego oczekujemy od tworzonych przez nas koktajli.

Cuba Libre – jaki rum będzie najlepszy? Chociaż biały rum będzie do tego drinka idealny, pasować będzie również rum spiced, który nada naszemu drinkowi nieco korzennego posmaku. Pić rum możemy również z sokami, np. ananasowym. Popularność rumu sprawiła, że jest on dostępny dosłownie wszędzie. Winnica Lidla pozwala na rezerwację sporej liczby różnorodnych rumów, z którymi stworzysz nawet najbardziej wymyślne drinki. Jeśli chodzi o rum - Winnica Lidla ma sporo do powiedzenia!

Proces produkcji rumu

A oto najważniejsze etapy produkcji rumu!

Składniki potrzebne do produkcji rumu

Z czego jest rum? Rum powstaje ze sfermentowanego soku z trzciny cukrowej lub melasy. Oprócz nich niezbędne są drożdże oraz woda, niekiedy również cukier.

Fermentacja i destylacja

Jak przystało na wysokoprocentowy trunek, każdy rodzaj rumu powstaje na skutek dwóch nieodzownych procedur. Mowa o fermentacji soku z trzciny cukrowej lub melasy z udziałem drożdży. Producenci rumu korzystają z odmiennych szczepów drożdży, przede wszystkim z Saccharomyces cerevisiae, a więc szczepu, który zapewnia większą kontrolę nad przebiegiem procesu. Oprócz tego wykorzystują również tzw. dzikie drożdże. 

Produkt fermentacji przechodzi następnie destylację. Przeważnie do tego celu wykorzystywane są kolumny rektyfikacyjne, choć niektórzy producenci nadal preferują tradycyjne alembiki. 

Starzenie rumu w beczkach

Przed zabutelkowaniem rum musi dojrzeć, aby wykształcić swój bukiet aromatyczno-smakowy. Zazwyczaj maturacja przebiega w dębowych beczkach, choć w użytku producentów są również beczki z innych gatunków drewna oraz specjalne kadzie ze stali nierdzewnej. Czas dojrzewania rumu może być różny i wynosić od roku do kilku, kilkunastu a nawet kilkudziesięciu lat!

Różnice między tradycyjnym a nowoczesnym procesem produkcji

Tradycyjna destylacja rumu przebiega z wykorzystaniem alembików. Jednak coraz częściej to destylacja kolumnowa, łatwiejsza i szybsza, wybierana jest przez marki produkujące rum na przemysłową skalę. Nowatorskim podejściem jest łączenie obu tych metod.

Regiony produkcji rumu 

Rum kojarzy nam się zwłaszcza z Karaibami – to nic dziwnego ze względu na to, że w tym rejonie powstaje mnóstwo cenionych na całym świecie gatunków tego alkoholu. Przyjrzyjmy się poszczególnym region produkcji alkoholu z melasy i trzciny cukrowej.

Jamajka 

Rum jamajski to najlepszy przykład rumu w stylu angielskim. Cechuje się stosunkowo ciemną barwą oraz bogatym w owocowe akcenty bukietem. Klasyczny rum jamajski powstaje metodą destylacji alembikowej. Znane jamajskie marki rumu to m.in. Worthy Park, Appleton Estate, Rum Navy Island czy Albert Michler.

Kuba 

Rum kubański to ceniony rum w stylu hiszpańskim. Obfituje w nuty deserowe, w tym m.in. miód, wanilię oraz karmel. Rum kubański występuje w wielu różnych odmianach kolorystycznych, uznawany jest za rum („ron”) bardzo dobrze zbalansowany. Najpopularniejsze marki rumu z Kuby to m.in. Havana Club, Santisima Trinidad czy Legendario.

Barbados

Rum z Barbadosu to kolejny przykład świetnego rumu o brytyjskich korzeniach. Uznawany jest za rum o wyjątkowo bogatym profilu aromatycznym, w którym nuty cukiernicze i przyprawowe współgrają z akcentami tropikalnych owoców. Rum z Barbadosu reprezentują marki takie jak: Grand Kadoo Carnival, Plantation czy Mount Gay.

Ameryka Południowa

Oczywiście rum powstaje nie tylko na Karaibach. W Ameryce Południowej rum produkowany jest chociażby w Meksyku, Kolumbii, Gwatemali czy Nikaragui. Najpopularniejszy rum azjatycki pochodzi z Filipin, Tajlandii i Indii. Na Starym Kontynencie rum produkowany jest m.in. we Francji, Hiszpanii, Holandii i we Włoszech. Do ważnych producentów rumu należą też państwa afrykańskie, w tym RPA, Ghana, Nigeria i Madagaskar.

Jak więc widać, rum to bardzo powszechnie produkowany alkohol. Czy jednak warto próbować trunków spoza najbardziej znanego kierunku karaibskiego? Z całą pewnością tak! Wiele z nich oferuje bowiem wysoką jakość za rozsądną cenę.

Zastosowanie rumu 

W jaki sposób aromat i mocny smak rumu mogą oczarować nas za barem i w kuchni? Sprawdźmy.

Koktajle i drinki 

Jak pić rum? Choć wysokiej jakości rum pijany bywa bez dodatków, najczęściej alkohol ten traktowany jest jako składnik pysznych drinków. Do najpopularniejszych drinków z tym alkoholem należą Mojito, Daiquiri, Pina Colada, Cuba Libre, Planter’s Punch czy Mary Pickford. Z czym pić rum? Z sokami, likierami, cukrem, miętą i napojami gazowanymi!
Nowoczesne wariacje na temat klasyki powstają np. wtedy, gdy osoby zastanawiające się, jak pić rum, zastępują tradycyjny rum z przepisu którymś z nietuzinkowych rumów aromatyzowanych. Warto też zwrócić uwagę na liczne warianty Mojito albo koktajli z rodziny Fizz, która znacznie rozrosła się w ostatnich dekadach.

Gotowanie i pieczenie

Rum znajduje nie tylko zastosowanie barmańskie, ale też kulinarne. Alkohol ten może stanowić cenne dopełnienie dań mięsnych, warzywnych oraz deserów. Rum kubański lub rum jamajski, a także inny jakościowy alkohol z tej grupy, może być wykorzystany do przygotowania pysznej marynaty do żeberek, karkówki lub tofu. Rum świetnie smakuje z polędwiczką oraz piersią z kurczaka. Może również sprawdzić się jako dodatek do owoców morza. Co do deserów – ciekawe doznania kulinarne zapewnia w towarzystwie tarty owocowej, a także jako dodatek do ciastek czy babeczek.