Kordiał – co to jest i jak zrobić?

Czytając na temat tradycyjnych polskich napojów alkoholowych, albo też zapoznając się z przepisami na przepyszne koktajle, prędzej czy później trafimy na wzmianki na temat kordiału. Tak się bowiem składa, że w ten sposób nazywane są zarówno bezalkoholowe syropy wykorzystywane do drinków, jak i różnego rodzaju pyszne nalewki. Zarówno o jednych, jak i drugich mamy dzisiaj sporo do powiedzenia. Zapraszamy do lektury!

Kordiał – co to takiego? Skąd pochodzi nazwa?

Czym właściwie jest kordiał? Pytanie to wymaga rozbudowanej odpowiedzi. Poszukując prawdy, zajrzyjmy w pierwszej kolejności do internetowego Słownika języka polskiego. Znajdziemy w nim dwie definicje – jedna z nich uświadamia nas, że kordiał to nieco archaiczne określenie leku na serce, druga natomiast – że mowa o mocnym, wysokiej jakości trunku. Znajdziemy też definicje, które idą na kompromis między tymi dwoma znaczeniami. Na Wikipedii wyczytamy np. że mianem kordiałów (termin ten ma pochodzenie łacińsko-francuskie) między XVI a XX wiekiem nazywano zazwyczaj wysokoprocentowe, szlachetne trunki o aromacie ziołowo-korzennym, które wykazywały cenne właściwości zdrowotne. Oczywiście, jak sama nazwa wskazuje, mowa tu m.in. o pozytywnym wpływie na funkcjonowanie układu krążenia. Powszechnie kordiałami nazywano również różnego rodzaju napoje alkoholowe inne niż wina. Kordiał staropolski to w wielu przypadkach nalewka!

Kordiał – co warto o nim wiedzieć?

Powróćmy jednak do teraźniejszości… i przyszłości, ponieważ jesteśmy pewni, że o kordiale, czy też kordiałach, będzie jeszcze głośno. Mamy teraz na myśli jednak specjały nieco inne niż nalewki staropolskie. Trunki znane pod tą nazwą to bowiem cenione przez mistrzów sztuki barmańskiej dodatki do drinków, dzięki którym powstają tak znakomite kompozycje jak Gimlet (o drinkach z kordiałem napiszemy więcej w kolejnym wpisie!). Do produkcji tego typu specjałów wykorzystuje się zazwyczaj soki owocowe, cukier, wodę i ewentualnie same owoce bądź ich skórki. Jaka jest jednak zasadnicza różnica między tego typu kordiałem a kordiałem staropolskim? Otóż dodatek do drinków nie zawiera w sobie alkoholu. Może zatem nie tylko stanowić ważny składnik koktajli o dużej mocy, lecz również wymyślnych napojów bezalkoholowych. Najbardziej znanym z nich jest bez wątpienia kordiał limonkowy. Jak go przygotować?

Jak zrobić kordiał?

Przepisów na kordiał limonkowy znajdziemy kilka. O ile w większości przypadków składniki są te same lub podobne, o tyle do przygotowania specjału wiedzie wiele dróg. A przynajmniej dwie – zimna i gorąca. Aby przyrządzić niezastąpiony w domowym barku limonkowy kordiał na zimno, powinniśmy przygotować:

5 limonek
200 ml wody
150 g cukru
blender

W jaki sposób powinniśmy postępować z tymi składnikami wedle przepisu na kordiał na zimno? To niezwykle proste. W pierwszej kolejności starannie wyparzmy owoce i podzielmy je na połówki. Następnie umieśćmy je w shakerze wraz z wodą i cukrem. Dokładnie zmiksujmy całość aż do uzyskania jednolitej masy. Przecedźmy dokładnie otrzymaną mieszankę do butelki (pomocna może okazać się gaza) i umieśćmy ją w lodówce. Sięgnijmy po nią wtedy, gdy najdzie nas ochota na przepyszny koktajl! Warto wiedzieć, że do przygotowania limonkowego kordiału możemy również wykorzystać „zużyte” już limonki, czyli np. te wyciśnięte już do przepysznych drinków. Wystarczy bowiem, że owoce te zmiksujemy z syropem cukrowym (lub wodą i cukrem) i – tak samo jak w poprzednim przypadku – całość przecedzimy do butelki.

Jak już wspominaliśmy – kordiał limonkowy stworzymy również „na ciepło”. W tym przypadku musimy zadbać o:

2 szklanki wody
2 szklanki cukru
około 20–25 skórek limonki

Jak przyrządzić interesujący nas dodatek zgodnie z przepisem na kordiał na ciepło? W garnku zagotujmy wodę, następnie dodajmy cukier i wyparzone skórki owoców. Gotujmy całość przez 3-5 minut, co jakiś czas mieszając. Następnie pozwólmy mieszance wystygnąć i przelejmy ją do butelki, a tę oczywiście – włóżmy do lodówki. Po upływie 24 godzin nasz przepyszny kordiał limonkowy będzie gotowy do wypróbowania!

Kordiał limonkowy, chociaż zdecydowanie najpopularniejszy w świecie barmańskim, to niejedyny specjał tego typu, na który warto zwrócić uwagę. Wiele zastosowań w sztuce miskologicznej znajdzie także kordiał grejpfrutowy, czy raczej kordiał grejpfrutowo-cytrynowy. Jak przyrządzić tę propozycję barmańską? Obieraczką do warzyw, którą najpewniej znajdziemy w szufladzie w kuchni, jak najcieniej obierzmy 5-7 cytryn oraz 5 grejpfrutów. Po zakończeniu tej precyzyjnej roboty musimy pozbyć się białej błony okalającej owoce. Teraz przyszła kolej na pokrojenie cytrusów na drobne kawałeczki. Gotowe? Umieśćmy owoce wraz ze skórkami w słoiku i nasypmy do środka około 150 gramów cukru. Słoik zamknijmy i dajmy odpocząć mieszance przez okrągłą dobę. Po upływie tego czasu możemy śmiało przecedzić go (przez sitko oraz gazę) do butelki. Kordiał grejpfrutowy jest gotów, by nas zadziwić!

Podzieliliśmy się już z naszymi czytelnikami trzema, a w zasadzie to czterema, przepisami na kordiał bezalkoholowy, którego cennymi właściwościami będziemy mogli się nacieszyć, gdy najdzie nas ochota na wymyślne drinki lub desery. Jak jednak wygląda przepis na kordiał staropolski? Jak wiemy, i o czym jeszcze powiemy więcej nieco później, rodzajów tradycyjnych kordiałów jest naprawdę sporo. Świadomi tego, że tak łatwo nie wyczerpiemy tematu, przedstawimy jeden z ciekawych przepisów. Oto składniki, bez których się w tym przypadku nie obędzie:

1 kg brzoskwini
1 kg malin
1 kg czarnej porzeczki
3 kg cukru
sok wyciśnięty z 3 cytryn
skórki pomarańczy (wedle uznania)
250 ml miodu
500 ml wody
200 ml syropu malinowego
laska wanilii
laska cynamonu
3 goździki
1 l spirytusu

Jak przygotować staropolski kordiał, który zadowoli naszych wewnętrznych Sarmatów? W olbrzymim słoju umieśćmy owoce i zasypmy je cukrem. Teraz powinniśmy wykazać się szlachecką cierpliwością – zbiornik musimy przechowywać w ciepłym miejscu i codziennie nim potrząsać, aż zyskamy pewność, że cały cukier uległ roztopieniu. Następnie powinniśmy podjąć dalsze zdecydowane kroki – do słoja dodać pokruszone goździki, wanilię, cynamon oraz skórki pomarańczy. Całość zalejmy spirytusem, sokiem z cytryny, syropem malinowym, miodem oraz wodą. Tak przygotowaną mieszankę ponownie musimy pozostawić w nasłonecznionym miejscu na przynajmniej 30 dni. Po upływie miesiąca mamy prawo przy użyciu wężyka przelać nasz staropolski kordiał do przygotowanych wcześniej butelek. Czy to już wszystko? No prawie. Teraz pozostało nam zostawić butelki z kordiałem na minimum 3 miesiące w chłodnym i ciemnym miejscu. Po tym czasie możemy w końcu oddać się degustacji!

Propozycją o wiele mniej skomplikowaną w przyrządzeniu, jednakże nadal bardzo atrakcyjną dla fanów nalewek jest kordiał wiśniowy. W jakie składniki musimy się zaopatrzyć, pragnąc przygotować taki w domu?

500 g wiśni
500 ml spirytusu
500 g cukru
200 ml wody

Umyte wiśnie umieśćmy w sporym słoiku i zalejmy je alkoholem. Słoik zostawmy na tydzień w ciepłym miejscu. Jak to zawsze bywa w przypadku nalewek – nie obędzie się bez naszego codziennego potrząsania zbiornikiem. Następnie, posiłkując się sitkiem, przecedźmy spirytus do butelki, a do wiśni dosypmy pół kilograma cukru. Zostawmy je na 3 tygodnie, lecz nie w spokoju, ponieważ wypoczynek musimy zakłócać codziennym potrząsaniem słoikiem. Po tym czasie możemy przelać uzyskaną ciecz do butelki ze spirytusem. Wiśnie natomiast zalejmy wodą, jeszcze raz nimi potrząśnijmy, a następnie przelejmy wodę do butelki z alkoholem. Przepyszny kordiał wiśniowy jest gotowy! Oczywiście dla jeszcze bardziej zniewalających doznań smakowych możemy pozwolić mu swoje odstać w spokojnym miejscu!

W podobny sposób możemy także przygotować kordiał pigwowy. Jednak teraz chcemy wspomnieć o kordiale z nieco innej beczki, czy też raczej – słoja. Inną ciekawą propozycją dla miłośników mocnych alkoholi jest bowiem kordiał z lubczyku. Specjał ten przyrządzimy, zalewając około 50 g suszonej rośliny 500 ml spirytusu. Po upływie 10 dni – wypełnionych wstrząsaniem słojem – kordiał z lubczykiem będzie gotowy do spożycia!

Nalewki kordiały – rodzaje

Dzieląc się kilkoma przepisami, nie zamknęliśmy oczywiście tematu kordiałów-nalewek. Wielkim zainteresowaniem smakoszy cieszy się również kordiał z czarnego bzu. I to zarówno wtedy, gdy na myśli mamy napój bezalkoholowy, jak i kordiał z czarnego bzu w formie nalewki. Tę pierwszą propozycję stworzymy, zagotowując kilogram cukru z litrem wody, czyli przygotowując klasyczny syrop cukrowy i doprawiając go kwiatami czarnego bzu, sokiem z cytryny i kilku limonek. Drugą natomiast, czyli kordiał-nalewkę, przygotujemy, łącząc w zbiorniku kilogram owoców czarnego bzu z litrem spirytusu wodą i cukrem. Oczywiście procedura ta wymaga od nas podjęcia kroków niezbędnych do przygotowania każdej nalewki – mieszania, czekania, przecedzania i jeszcze raz – czekania. Czekać jednak w tym przypadku bez wątpienia warto! Należy nadmienić, że wielu smakoszy ceni kordiał z czarnego bzu nie tylko ze względu na jego wyśmienity smak, lecz również właściwości cenne dla naszego zdrowia – jak na kordiał przystało związane oczywiście m.in. z pracą serca!

Czekać warto również na kordiał żurawinowy. Owoce tej rośliny znane są nie tylko ze szlachetnego, cierpkiego smaku, lecz również pozytywnego wpływu na zdrowie – m.in. na funkcjonowanie układu moczowego i odporność całego organizmu. Alkohol tego rodzaju przygotujemy oczywiście z owoców, około 500 gramów, 500 ml spirytusu, wody oraz cukru. Ten kordiał-nalewka sprawdzi się wybornie jako napój rozgrzewający nawet w najchłodniejsze wieczory! Smakosze, którzy preferują jednak nalewki w nieco słodszym wydaniu, mogą skusić się na kordiał śliwkowy, którego głównym niealkoholowym składnikiem są śliwki węgierki.

Należy w tym miejscu oddać cesarzowi, co cesarskie i wręczyć honorowe wyróżnienie kordiałowi truskawkowemu, którego kieliszek jest w stanie przypomnieć nam beztroskie letnie chwile nawet w szare, wietrzne – i zdecydowanie zbyt krótkie – dni. Możemy urozmaicić tradycyjną recepturę tego mocnego specjału, wykorzystując do produkcji nie tylko truskawki, lecz również płatki róży, nadając mu tym samym jeszcze bardziej zmysłowy charakter. Inną nalewką przywodząca na myśl wakacje jest kordiał pomarańczowy, który dla spotęgowania naszych doznań smakowych możemy wzbogacić nutami imbiru, goździków czy… kawy. W ten sposób przygotowany kordiał pomarańczowy sprawdzi się wybornie w roli specjału na Święta – idealnego do piernika! Albo prezentu dla bliskiej nam osoby!

Jak wspominaliśmy na początku artykułu – tradycyjne, staropolskie kordiały często powstawały na bazie aromatycznych ziół. Dlatego i my możemy pozwolić sobie na przyrządzenie kordiału ziołowego! Po jakie zioła sięgnąć? Roślin idealnych do kordiału-nalewki jest całe mnóstwo – zaliczamy do nich kolendrę, kminek, miętę, majeranek, mniszek, czarnuszkę, imbir, goździki, kurkumę, szafran, mirrę, aloes… i wiele, wiele innych. Poszczególne zioła wyróżniają się oczywiście określonym wpływem na organizm, dlatego też przed przyrządzaniem kordiału ziołowego warto dowiedzieć się więcej na temat ich cennych właściwości!

Nalewek – czy też kordiałów – rzecz jasna nie musimy przyrządzać sami. W ofercie cenionych producentów znajdują się liczne warte degustacji propozycje z tej kategorii, takie jak kordiał wiśniowy Cherry Cordial, który bywa gościem w Lidlu, czy też nalewka Soplica Staropolska Czarna Jeżyna, którą koneserzy mogą zarezerwować za pośrednictwem Winnicy.

Jak widać, zarówno kordiał limonkowy – wyborny bezalkoholowy składnik drinków – jak i nazywane kordiałami nalewki, które możemy przyrządzić w domu z wykorzystaniem owoców i ziół, to specjały, o których powinien pamiętać każdy miłośnik wybornych trunków otwarty na nowe doświadczenia. Bogactwo smaków różnych wariatów kordiału przekona do siebie każdego! A na sam koniec nieśmiało przypominamy, że wyjątkowo dobre mocne alkohole z całego świata zarezerwujesz za pośrednictwem naszej platformy!

Czytaj także:

Polskie alkohole na prezent – 11 naszych typów

Drinki z alkoholami mocnymi

Drinki z rumem Havana Club – 3 przepisy

Drinki z whisky i sokiem jabłkowym – 4 pomysły

CACHAÇA – co to takiego i jak pić ten alkohol?

Drink whisky z tonikiem – jak zrobić?

Jakie drinki z whisky? 7 niezawodnych przepisów

Drinki z brandy – 5 prostych przepisów!

Drinki z Prosecco - 7 przepisów!

Daiquiri: jak zrobić?

Drinki z Ballantine's – 3 nasze propozycje